MİT’ten “İngiliz Kemal” arşivi! Romanlara konu olan casus hakkında şaşırtan ifadeler

Milli Mücadele yıllarının efsanevi istihbaratçısı “İngiliz Kemal” hakkında ilk kez yayımlanan MİT belgesi şaşkınlık yarattı. Belgede Ahmet Esat Tomruk’un “dürüst bir karakter taşımadığı, sarhoş ve kumarbaz olduğu” ifadeleri yer aldı.

Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), Türk istihbarat tarihinin en gizemli isimlerinden biri olan Ahmet Esat Tomruk, yani namıdiğer “İngiliz Kemal” hakkında dikkat çeken bir belge paylaştı. Romanlara ve filmlere konu olan “İngiliz Kemal” ile ilgili 26 Aralık 1940 tarihli istihbarat raporu, kamuoyunda büyük merak uyandırdı.

MİT’in resmi internet sitesinde “Özel Koleksiyon” sekmesi altında yayımlanan belgede, dönemin Milli Emniyet Hizmeti Riyasetinin (MAH) Ahmet Esat Tomruk hakkında olumsuz değerlendirmelerde bulunduğu görülüyor. Raporda, Tomruk’tan “samimi ve dürüst bir karakter taşımadığı, sarhoş ve kumarbaz olduğu” ifadeleriyle söz ediliyor.

Belgede ayrıca, “İngiliz Kemal”, “Boksör Kemal”, “Gözlüklü Kemal” gibi farklı isimler kullandığı belirtilen Tomruk’un, o dönem İngiliz ve Alman istihbarat servisleriyle temasta olduğu bilgisine yer veriliyor. Raporda şu ifadeler dikkat çekiyor:

“İngiliz Kemal uzun zamandan beri Hizmetin alaka ile takip ettiği bir adamdır. Zaman zaman ortaya çıkarak yüksek makamlara arzı hizmet etmekte, ancak verdiği haberler genellikle kulaktan dolmadır. Samimi ve dürüst bir karakter taşımadığı için ilişik kesilmiştir.”

“Sarhoş, kumarbaz ve metres hayatı yaşıyor”
Belgelerde, “İngiliz Kemal”in bir İngiliz kadınıyla metres hayatı yaşadığı, İngiliz istihbaratına hizmet teklif ettiği ancak güvenilmediği belirtiliyor. Raporda şu satırlar yer aldı:
“Hakkında dün derlenen bilgilere göre, halen Bulgarlarla temas halindedir ve bir İngiliz kadını ile metres hayatı yaşamaktadır. Sarhoş ve kumarbaz olduğu da öğrenilen bu adamdan istifade melhuz değildir.”

Von Papen belgesi de paylaşıldı
MİT’in “Özel Koleksiyon” kısmına eklenen bir diğer belge ise, 1942 yılında Türkiye’de görev yapan Alman büyükelçi Franz von Papen ile İzmir Şemikler köyü muhtarı Şakir arasında geçen yazışmayı içeriyor. Von Papen’in, kendisine geçmiş olsun mektubu gönderen muhtara verdiği yanıt da dönemin diplomatik ilişkilerine ışık tuttu.

İzmir Merkez Amirliğinin 21 Nisan 1942 tarihli raporunda, muhtar Şakir’in Von Papen’e duyduğu sempati nedeniyle teşekkür mektubu yazdığı, olayın istihbarat birimleri tarafından da yakından takip edildiği belirtildi.

MİT arşivinde yeni dönem
MİT, son dönemde tarihsel belgeleri kamuoyuyla paylaşarak Milli Mücadele dönemine ve Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki istihbarat faaliyetlerine ışık tutmaya devam ediyor. “İngiliz Kemal” hakkında yayımlanan bu son belge ise, Türk istihbarat tarihinin en tartışmalı figürlerinden birine dair bilinmeyen yönleri gün yüzüne çıkardı.

Haber Merkezi