AK Parti’nin TBMM’ye sunduğu yeni teklif, Türkiye’de esnafın sunduğu mal ve hizmetler için uygulanan fiyat tarifelerini tamamen değiştiriyor. Ekmek ve simitten taksi ve servise kadar tüm ücretlendirme sistemi, artık maliyet, kâr marjı ve Orta Vadeli Program’da (OVP) yer alan enflasyon hedefleri dikkate alınarak belirlenecek. Düzenlemenin amacı, fiyat belirleme sürecini hem şeffaflaştırmak hem de merkezi ve yerel yönetimlerin denetimini artırmak.
Yeni sistem nasıl işleyecek?
Teklife göre, esnaf ve sanatkârların sattığı ürünler ile sunduğu hizmetlerde uygulanacak fiyat tarifeleri önce ilgili esnaf odası tarafından hazırlanacak. Hazırlanan bu tarifeler, odaların bağlı bulunduğu birliklerin yönetim kurulu tarafından incelenecek ve en geç 30 gün içinde onaylanacak veya ret kararı verilecek.
Ticaret Bakanlığı’nın görüşüne sunulan tarifelerde süre duracak; Bakanlık görüş bildirdiğinde zamanlama yeniden işlemeye başlayacak.
Onaylanan tarife ne zaman yürürlüğe girecek?
Birlik tarafından onaylanan fiyat tarifeleri, herhangi bir itiraz gelmemesi halinde 15 gün sonra resmen yürürlüğe girecek. Bu süreçte ilgili kurumların değerlendirme yapma ve üzerinde değişiklik talep etme hakkı bulunacak.
Belediye itiraz ederse süreç nasıl işleyecek?
Yeni düzenlemeyle birlikte belediyelerin ya da mülki idare amirlerinin tarife kararlarına itiraz etmesi halinde devreye girecek bir “Uzlaşma Komisyonu” oluşturuluyor.
Bu komisyona mülki amir başkanlık edecek. Ayrıca Ticaret İl Müdürlüğü, defterdarlık, belediye, ticaret odası, sanayi odası ve esnaf odaları birliği temsilcileri komisyona dahil olabilecek. Komisyona katılacak kurumlar, tarifenin türüne göre belirlenecek.
Komisyon, talep edilen fiyat tarifesini maliyetler, ortalama kâr marjları ve OVP’deki enflasyon hedeflerini birlikte değerlendirerek nihai kararı verecek. Kararlar salt çoğunlukla alınacak ve çıkan sonuç doğrudan yürürlüğe girecek.
Amaç: Yerel ekonomik koşullar dikkate alınarak adil fiyat belirleme
Düzenlemenin gerekçesinde, yeni sistemin fiyat belirlemede hem maliyet hem de yerel ekonomik koşulların dikkate alınmasını zorunlu hale getirdiği vurgulanıyor. Gerekçede şu ifadeler öne çıkıyor:
“Fiyat tarifelerine ilgili kurumların itirazı hâlinde, yereldeki mevcut ekonomik durum, maliyetler ve kâr marjları dikkate alınıp doğrudan komisyon tarafından kapsamlı bir değerlendirme yapılarak nihai karar verilecektir.”
Bu düzenlemeyle esnafın hazırladığı tarifelerin tek taraflı olarak belirlenmesinin önüne geçilecek, hem vatandaşın hem esnafın korunması hedeflenecek.
Ekmekten simite, taksiden servise yüz binlerce esnafı ilgilendiriyor
Yeni teklif hayata geçtiğinde ekmek fiyatından minibüs ücretlerine, şehir içi taksi tarifelerinden öğrenci servisi fiyatlarına kadar geniş bir alanda standart bir uygulama başlayacak. Böylece fiyat artışları için bilimsel ve hesaplanabilir kriterler kullanılacak, keyfi fiyat belirlemenin önüne geçilmesi amaçlanacak.
Denetim daha güçlü olacak
Yeni sistem, hem Ticaret Bakanlığı’nın hem de yerel idarelerin süreçte daha etkin olmasını sağlayacak. Bakanlığın görüş bildirme hakkı korunurken, belediyelerin de itiraz mekanizmasıyla fiyat sürecinde daha güçlü bir rol alması planlanıyor.
AK Parti’nin hazırladığı teklif yasalaşırsa, Türkiye’de yıllardır oda ve belediyeler arasında tartışma konusu olan fiyat tarifelerinde yeni bir dönem başlayacak. Maliyet, kâr marjı ve enflasyon hedeflerinin esas alındığı yeni model, Türkiye’nin fiyatlandırma sistemini daha öngörülebilir ve denetlenebilir hale getirmeyi amaçlıyor.
Haber Merkezi
