Metal-organik çerçeveler (MOF) üzerine yaptıkları öncü çalışmalarla tanınan Susumu Kitagawa, Richard Robson ve Omar M. Yaghi, 2025 Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 2025 yılı Nobel Kimya Ödülü'nün kazananlarını açıkladı. Bu yılın ödülü, kimya dünyasında yeni bir çağ başlatan metal-organik çerçevelerin (MOF) geliştirilmesi üzerine yaptıkları çalışmalar nedeniyle Susumu Kitagawa, Richard Robson ve Omar M. Yaghi'ye verildi.
Metal-organik çerçeveler, gaz depolamadan katalize, çevresel arıtmadan ilaç taşınımına kadar pek çok alanda devrim yaratan bir malzeme sınıfı olarak tanımlanıyor. Bu yapıların temeli, 1970'li yıllarda Avustralyalı kimyager Richard Robson'un moleküler düzeyde ahşap modelleme tekniklerinden ilham alarak oluşturduğu kristal yapılara dayanıyor. Robson'un bu dönemde ortaya koyduğu fikir, atomların doğal bağlanma özelliklerini kullanarak kararlı kristal ağlar üretmeyi hedefliyordu.
Ancak bu ilk çalışmalar, kararsız yapılar nedeniyle o dönem bilim çevrelerinde yeterince ilgi görmedi. Yıllar sonra Japon kimyager Susumu Kitagawa ve Ürdün asıllı Amerikalı bilim insanı Omar M. Yaghi, Robson'un fikirlerini daha ileriye taşıyarak kararlı ve işlevsel MOF'lar geliştirmeyi başardı. Bu yeni nesil malzemeler, çevre dostu enerji sistemleri, gaz depolama çözümleri ve kimyasal sensörler gibi birçok alanda kullanılabilir hale geldi.
Nobel Komitesi, ödülün üç bilim insanına "malzeme kimyasına getirdikleri yenilikçi bakış açısı ve geleceğin teknolojilerine ilham veren keşifleri" nedeniyle verildiğini açıkladı.
Haber Merkezi